Czym jest SPAM? Podstawowa definicja
Poczta "spam" to masowo wysyłana poczta reklamowa, która nie jest pożądana przez odbiorcę. Zazwyczaj jest filtrowana przez aplikacje pocztowe i umieszczana w specjalnym folderze. Kampanie marketingowe, których celem jest pozyskanie nowych klientów za pomocą poczty elektronicznej, mogą przyczyniać się do dostarczania takiej poczty.
Dane kontaktowe są legalnie kupowane od wyspecjalizowanych firm zwanych "brokerami danych". Wiele spamowych wiadomości pochodzi od firm, z którymi użytkownik miał lub ma stosunki handlowe, a informacje kontaktowe zostały im przekazane bezpośrednio.
Osoby lub firmy, które korzystają z niechcianych promocji, są nazywane spamerami, a praktyka ta jest określana jako spamowanie.
Czy spam może być niebezpieczny?
Warto jednak zauważyć, że pomimo że spam jest zwykle postrzegany w negatywnym świetle, nie musi zawierać oszustw lub wirusów, które mogą zaszkodzić odbiorcy. Często mianem SPAMu określane są wiadomości i powiadomienia, na które sami wyraziliśmy zgodę, np. wyrażając zgody marketingowe podczas zakładania konta lub kupowania usługi.
Jak odróżnić SPAM od phishingu?
Phishing to forma oszustwa internetowego, która polega na wyłudzaniu poufnych informacji od użytkowników, takich jak hasła, numery kart kredytowych czy dane osobowe, poprzez podszywanie się pod zaufane źródło, np. bank, serwis pocztowy, czy sklep internetowy. Oszuści często wysyłają fałszywe wiadomości e-mail, które wyglądają jak autentyczne, zawierają linki do fałszywych stron internetowych, które wyglądają jak oryginalne.
Natomiast SPAM to masowe rozsyłanie niechcianych wiadomości e-mail, które często zawierają oferty handlowe lub treści reklamowe. Wiadomości SPAM nie zawierają zwykle próby wyłudzenia poufnych informacji od użytkowników, ale często zawierają linki do podejrzanych stron internetowych lub załączniki, które mogą zawierać wirusy lub malware.
Warto jednak pamiętać, że choć phishing i SPAM to dwa różne zjawiska, oszuści często wykorzystują je w połączeniu, np. wysyłając fałszywe wiadomości e-mail, które wyglądają jak autentyczne oferty handlowe, ale w rzeczywistości mają na celu wyłudzenie poufnych danych użytkowników.
Warto pamiętać, że protokoły DKIM, SPF i DMARC mają wpływ na działania phishingowe. W przypadku ataków phishingowych, cyberprzestępcy często podszywają się pod prawdziwe adresy e-mail i domeny, aby oszukać użytkowników. W takim przypadku, korzystanie z tych protokołów może pomóc w ochronie przed phishingiem. Te protokoły mają na celu zwalczanie oszustw związanych z phishingiem, ale ich skuteczność zależy od ich właściwej konfiguracji. Wdrożenie tych protokołów nie gwarantuje całkowitej ochrony przed phishingiem, ale zwiększa szanse na identyfikację podejrzanych wiadomości e-mail.
Jakie są rodzaje spamu?
Spam jest jednym z najczęstszych problemów, z którymi boryka się większość użytkowników Internetu. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jakie są rodzaje spamu. Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem jest spam e-mailowy, ale są też inne formy, takie jak wiadomości ze spamem, spam mobilny (SMS), spam telefoniczny, spam w sieciach społecznościowych, spamowanie linków i spam treści internetowych. Większość spamu jest wysyłana w celach czysto reklamowych, a czasami także w celu oszustwa lub pozyskania danych osobowych. Należy pamiętać, że spam jest uciążliwy i szkodliwy, a w przypadku otrzymania wiadomości podejrzanej lub spamu, należy unikać kliknięcia w linki lub udostępniania swoich danych osobowych.
SPAM w poczcie e-mail
Spam e-mailowy - najczęstszy rodzaj spamu, który zalewa nasze skrzynki pocztowe, ale istnieją filtry, które pomagają uniknąć ich otrzymywania.
Wiadomości ze spamem - spam przesyłany za pomocą programów do czatu wideo i komunikatorów internetowych, takich jak Facebook Messenger, Telegram, WhatsApp, Skype, itp.
SPAM w wiadomościach SMS
Spam mobilny (SMS) - spam przesyłany za pośrednictwem tradycyjnych wiadomości tekstowych, wykorzystujący dane osobowe przekazane firmom w celach marketingowych.
SPAM w telefonie
Spam telefoniczny - spam przesyłany w postaci telefonów od firm, które uzyskały nasze dane osobowe, zazwyczaj poprzez subskrypcję usług.
SPAM na Facebooku, Instagramie i innych sieciach społecznościowych
Spam w sieciach społecznościowych - spam przesyłany za pośrednictwem fałszywych kont w sieciach społecznościowych, wykorzystujący okazję do ponownego wysyłania ofert produktów, które nie są segmentowane pod kątem gustów i zainteresowań odbiorcy.
SPAM na blogu / forum
Spamowanie linków - pozostawianie nieistotnych komentarzy na innych stronach internetowych lub blogach wyłącznie w celu uzyskania linku do naszego cyfrowego projektu.
SPAM na stronach internetowych
Spam treści internetowych - niewłaściwe upychanie słów kluczowych w artykułach dotyczących słów kluczowych, co jest złamanie zasad pozycjonowania i jest karane przez Google.
Jak możesz obronić się przed spamem?
Zawsze znajdą się osoby i firmy, które dokonują masowych wysyłek i trudno jest temu w pełni zapobiec. Niemniej jednak możemy podjąć pewne kroki, aby zminimalizować ilość spamu, który dociera do naszej skrzynki pocztowej.
Nie podawaj swoich danych w Internecie bez potrzeby
Przede wszystkim, nie należy podawać zbyt wielu swoich danych osobowych w Internecie. Niektórzy spamujący skanują strony internetowe, fora i portale społecznościowe w poszukiwaniu kontaktowych danych użytkowników, którzy są "zbyt widoczni". Dlatego należy ograniczyć ilość swoich wrażliwych danych osobowych udostępnionych publicznie, a dostęp do nich powinien być możliwy tylko dla znajomych lub osób, którym ufa się w Internecie.
Oczywiście, jeśli prowadzimy firmę lub posiadamy markę osobistą, musimy mieć stronę internetową z danymi kontaktowymi. W takim przypadku najlepiej mieć osobisty adres e-mail lub numer telefonu, aby potencjalni klienci mogli się z nami skontaktować. Jednakże, należy zawsze pamiętać o przestrzeganiu przepisów RODO oraz innych przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
Weryfikuj instalowane oprogramowanie
Poza tym warto korzystać z oprogramowania, które filtrować będzie potencjalnie niebezpieczne informacje, na przykład programów antywirusowych lub wtyczek bezpieczeństwa. Należy również umieszczać swoje dane osobowe w Internecie w sposób ukryty i udostępniać tylko niezbędne informacje na swojej stronie internetowej. Dzięki tym prostym krokom można zminimalizować ilość spamu docierającego do naszej skrzynki pocztowej.
Ochrona skrzynki e-mail przed SPAMem w 3 krokach
Zarówno wiadomości typu "spam" jak i "phishing" mają za zadanie przyciągnięcie uwagi użytkownika i skłonienie go do otwarcia ich. Choć aplikacje do zarządzania pocztą e-mail zazwyczaj uniemożliwiają uruchomienie złośliwego oprogramowania poprzez otwarcie wiadomości, należy zawsze przestrzegać kilku zasad.
Zweryfikuj nadawcę e-mail
Przede wszystkim należy zweryfikować nadawcę przed otwarciem wiadomości. Nigdy nie należy odpowiadać na wiadomości "spam" z kont "noreply" (które nie pozwalają na otrzymanie odpowiedzi) lub na wiadomości "phishing" (potwierdzając w ten sposób, że informacje uzyskane przez przestępców są poprawne i mogą być dalej wykorzystywane).
Nie klikaj w linki i nie pobieraj załączników, jeśli nie masz pewności, że są bezpieczne
Należy unikać klikania w linki, pobierania lub otwierania załączników oraz korzystania z informacji kontaktowych zawartych w treści wiadomości.
Zachowaj spokój i nie daj się naciągnąć
W przypadku "phishingu" z wyłudzeniem należy zachować spokój i nie ulegać żądaniom przestępców, gdyż są to zazwyczaj ogólnikowe wiadomości z nieprawdziwymi informacjami. W takim przypadku warto skontaktować się z organem publicznym kraju zajmującym się przestępstwami telematycznymi. Należy także pamiętać, że oszuści mogą wykorzystywać fałszywe informacje, aby wyłudzić pieniądze.
Czarna i biała lista nadawców w walce ze SPAMem
Czarna i biała lista nadawców mogą pomóc w ograniczeniu SPAM-u. Czarna lista zawiera adresy e-mail, które są uznane za niechciane i które powinny być automatycznie odrzucane lub oznaczane jako spam. Biała lista natomiast zawiera adresy e-mail, które są uznane za zaufane i które powinny być automatycznie akceptowane.
Wprowadzenie czarnej i białej listy nadawców do programu do zarządzania pocztą e-mail może pomóc w automatycznym filtrowaniu niechcianych wiadomości i ograniczeniu liczby otrzymywanych spamów. Jednakże należy pamiętać, że czarna i biała lista nadawców nie są idealnym rozwiązaniem i nie są w stanie całkowicie zablokować wszystkich spamów. Cyberprzestępcy często zmieniają swoje adresy e-mail, aby omijać takie filtry, więc użytkownicy powinni zachować ostrożność i wykazywać czujność przy otwieraniu i odpowiadaniu na wiadomości e-mail.
Czym jest Mailtester?
Mailtester to narzędzie online, które pozwala sprawdzić, czy adres e-mail istnieje i jest aktywny. Dzięki temu można zweryfikować autentyczność adresu e-mail, zanim wyślemy wiadomość. Mailtester przydaje się zarówno użytkownikom indywidualnym, jak i firmom prowadzącym kampanie mailingowe, aby uniknąć wysyłania wiadomości na nieistniejące adresy, co może negatywnie wpłynąć na reputację nadawcy.
Należy jednak pamiętać, że korzystanie z takich narzędzi powinno być zgodne z przepisami RODO i ochrony danych osobowych. Nie wolno używać Mailtestera do pozyskiwania informacji o adresach e-mail bez zgody ich właścicieli.
Jak zablokować spam w telefonie?
Spam w telefonie, zwłaszcza w postaci SMS-ów lub połączeń telefonicznych, może być bardzo uciążliwy. Aby go zablokować, warto zastosować następujące kroki:
- Korzystaj z wbudowanych funkcji telefonu: Większość smartfonów pozwala na oznaczanie numerów jako SPAM lub dodawanie ich do czarnej listy. Gdy numer zostanie zablokowany, nie będą z niego docierały kolejne wiadomości ani połączenia.
- Zainstaluj aplikację antyspamową: Istnieje wiele aplikacji, takich jak Truecaller czy Hiya, które identyfikują numery spamowe i blokują je automatycznie.
- Zgłaszaj spam operatorowi: Większość operatorów telekomunikacyjnych umożliwia zgłaszanie numerów spamowych, co pomaga w ich globalnym blokowaniu.
- Nie podawaj swojego numeru w sieci: Minimalizuj podawanie swojego numeru telefonu na stronach internetowych i formularzach, aby zmniejszyć ryzyko trafienia na listy marketingowe.
- Włącz filtry w ustawieniach SMS: W ustawieniach wiadomości na telefonie możesz aktywować filtry, które automatycznie wykryją wiadomości marketingowe i oznaczą je jako SPAM.
Numery SPAM - jak sprawdzić w Internecie?
Jeśli otrzymałeś podejrzane połączenie lub wiadomość z nieznanego numeru, możesz sprawdzić go w Internecie na specjalistycznych stronach i forach. Oto, jak to zrobić:
- Skorzystaj z wyszukiwarki Google: Wpisz numer telefonu w wyszukiwarkę z frazami „SPAM” lub „oszustwo”. Wyniki mogą zawierać opinie innych osób, które również miały kontakt z tym numerem.
- Użyj serwisów do weryfikacji numerów: Portale takie jak „Kto Dzwonił” (ktodzwonil.pl), „Tellows” czy „Whoscall” umożliwiają użytkownikom ocenianie i opisywanie numerów. Możesz znaleźć tam informacje, czy dany numer jest uznawany za SPAM.
- Sprawdź na forach i grupach społecznościowych: Wiele osób zgłasza numery spamowe na forach i grupach związanych z bezpieczeństwem w sieci.
- Zgłoś numer jako SPAM: Jeśli numer jest podejrzany, możesz go zgłosić do bazy antyspamowej swojego operatora lub na wspomnianych wcześniej portalach.
Dzięki tym krokom możesz skutecznie sprawdzić, czy dany numer jest powiązany z niechcianymi lub podejrzanymi działaniami, i odpowiednio zareagować, np. blokując go w telefonie.
Podsumowanie. Jak skutecznie walczyć ze spamem?
Podsumowując, spam jest problemem, który dotyka każdego użytkownika poczty elektronicznej. Wysyłane masowo wiadomości reklamowe, fałszywe wiadomości z prośbą o potwierdzenie danych lub podejrzane linki mogą nie tylko zatkać skrzynkę odbiorczą, ale również stanowić zagrożenie dla prywatności i bezpieczeństwa użytkownika.
Jednym z najważniejszych sposobów walki ze spamem jest edukacja i wiedza na temat tego, jakie są jego rodzaje oraz jak go unikać. Dzięki temu użytkownik może nauczyć się rozpoznawać podejrzane wiadomości i unikać otwierania lub odpowiadania na nie.
Czarna i biała lista nadawców to narzędzia, które mogą pomóc w ograniczeniu ilości otrzymywanych wiadomości spamowych. Warto skorzystać z dostępnych opcji, aby zminimalizować ryzyko otrzymania niepożądanych wiadomości.
W końcu, aby zachować bezpieczeństwo w sieci, warto również korzystać z oprogramowania antyspamowego, które automatyzuje proces wykrywania i usuwania wiadomości spamowych. Pamiętajmy, że dbanie o bezpieczeństwo w internecie jest naszą wspólną odpowiedzialnością, więc warto podejść do tego problemu poważnie i działać proaktywnie.
